Dank voor de complimenten
Rijk schreefCOLONKnap hoe je deze foto weer helemaal in scene gezet hebt. Ben je zelf altijd helemaal tevreden met het resultaat of blijf je verbeterpunten zien ? Het lijkt er op of alles tot in detail is geregeld qua, compositie, props, licht etc.
D'r gaat altijd meer werk inzitten als dat je denkt. Maar hoe ik te werk ga.
Dat begint al bij de voorbereiding. Je hebt een idee wat je uit wilt werken en het valt of staat met het punt of je daar een geschikt model bij kan vinden. In dit geval is het naakt, en dat maakt de spoeling nog wat dunner.
1) Het model
De zoektocht naar een passend model is bij mij op verschillende criteria gebasseerd. Om te beginnen de haarkleur. Heb je blauw of rose haar, dan gaat het gewoon al niet door. Daar begin ik niet aan om dat te shoppen. Da's de makkelijkste shifting die ik in het aanbod kan maken.
Daarnaast is de huidskleur toch ook wel vaak belangrijk. Ik fotografeer tegenwoordig een beetje in de 17-eeuwse-schilderkunst-stijl. Daar vond je destijds, bij dit soort taferelen, niet zoveel anders gekleurde modellen in. Men schilderde toch vaak wat er in de directe omgeving voorhanden was en de wereldbevolking was nog niet zo mooie gemixt als dat het nu is. Een aziatisch model zal ik dus ook niet zo snel accepteren als ze zich aanbied.
Dan heb je natuurlijk nog de leeftijd. Onder de 18 wil ik hier niet aan beginnen, maar net 18 vind ik ook nog wel een beetje jong. Ondanks dat dit naakt is, is ook met bedekt naakt bijvoorbeeld toch wat meer terughoudendheid van modellen tot een jaar of 21/22 (uitzonderingen dargelaten)
Natuurlijk is er soms ook een maximum leeftijd. De huid wordt er na al die jaren niet beter op. Ondanks dat ik wel met een visagiste werk, zal een foto als deze met iemand van 30 toch wat ruwer ogen omdat die huid in de loop der tijd wat meer geleden heeft. Een jaar of 30 is voor zoiets als dit dan ook wel de bovengrens.
En dan de vorm. Een heel belangrijk punt voor mijn foto's. De maten van het model vind ik niet zo belangrijk, maar wel hoe alle verhoudingen zijn. Dus maatje 36 of 46 dat boeit me niet. Maar de verhoudingen tussen middel, borsten, lengte en gezicht moeten kloppen. Een slank en lang model met erg grote borsten is, in mijn ogen, niet fraai. En andersom, een klein model met een grote maat en relatief kleine borsten ook niet. Het moet kloppen met wat ik in mijn hoofd heb.
En dan moet het model natuurlijk zelf ook wel willen, want de keuze is dan echt behoorlijk beperkt.
Maar het staat of valt dus met een model wat aansluit bij het idee.
2) De attributen
Dan begint de speurtocht naar de attributen.
Wanneer een model is gevonden en een datum is geprikt, dan moeten de juiste spullen er nog bij. Vaak is er alwel een ruwe schets of een moodboard van wat ik wil. En ik weet dus ook wel welke attributen of props ik wil hebben. Zo'n roos is zo geregeld. Maar de andere dingen vergen soms toch nog wel wat werk. Je moet er tegenaan lopen en ze gewoon meenemen/aanschaffen/lenen. Inmiddels begint de collectie wel aardig te groeien. Voor deze foto heb ik de zandloper mogen lenen bij iemand. De schedel, het boek, de kaarsenstandaard had ik al. De kaars kreeg ik ook van een vriend in handen gedrukt toen we het erover hadden; "hier neem mee, ik doe er toch niets mee."
Als het gaat om de doeken heb ik inmiddels ook al een aardige collectie. Maar desnoods moet dat ook nog aangeschaft worden en even door de naaister netjes omgestikt laten worden. In dit geval was dat met de lendedoek nog niet gebeurd, en dat is toch soms wat onhandig met hier en daar een randje
En dan heb je het model en de spullen. Dan kun je eigenlijk wel vooruit.
Op de dag zelf ben ik meestal een uurtje voor de shoot in de studio. Kan ik nog e.e.a. opruimen en de studioruimte alvast grotendeels leeghalen (onze studio is niet de kleinste, maar ook niet de grootste. En dingen zoals de productafel en de continuverlichting staan altijd in de weg. Ook staan er soms wel eens erg grote softboxen opgesteld die er ook uit mogen op dat moment)
Als het model dan binnen is, dan drinken we wat koffie en daarna begint de visagiste. Voor mij is dat de tijd om de studio echt in gereedheid te gaan brengen. Het begint vaak met het ophangen van de achtergrond. In dit geval gewoon een zwart doek, maar dat kan ook een doek met een motief zijn of een vinyl-achtergrond.
Vervolgens kan het langzaam ingericht worden. Bijvoorbeeld de tafel rechts erbij. Daar een doek overheen en erachter op een statief een doek naar beneden deels over de tafel gedrapeerd. Daar kunnen dan de attributen op komen.
Dat is toch nog wel even een werkje om naar mijn smaak te rangschikken. Ook dat is eigenlijk een foto an sich. Ik kan toch goed een half uur bezig zijn met dat klaarzetten. Het moet gewoon zijn zoals ik het wil. Niet een neergekwakt zooitje. Dat gaat niet werken. En het is niet iets wat je even goed kunt Photoshoppen.
Vooraf is er een ruime selectie gemaakt van wat er wel en wat er niet opkomt.
In dit geval was het thema Vanitas. Symbolen die daarbij horen zijn dan belangrijk. Maar niet teveel. Muziekinstrumenten passen er bijvoorbeeld ook bij. Maar een oude viool zou niet gepast hebben. Vooraf had ik al wel voorgenomen dat het model de roos vast moest houden. Het benadrukt iets meer van tederheid wanneer deze enigzins subtiel in de hand wordt gehouden. Zet ik hem in een vaasje op de tafel, dan valt de kaars ook een beetje weg. Allemaal hele kleine dingen waar ik vooraf echt over nadenk.
Wanneer alles ligt zoals ik wil, dan stel ik mijn licht op.
Vooraf heb ik, door mijn ideeën en mijn moodboard, al grotendeels bepaald wat voor licht ik wil en waar vandaan ongeveer.
In dit geval een Maxispot (grote reflector) vanaf een redelijke hoogte opgesteld aan de linkerkant voor de kijker. Buiten beeld natuurlijk.
Ik maak een paar foto's om te zien hoe het de tafel verlicht en of er eventueel nog spill op de achtergrond is. Zijn er dingen die me niet bevallen, dan los ik dat op met doeken en reflecteren. En dan is het wachten tot het model klaar is.
Vervolgens mag ze even gaan staan om het licht echt goed te krijgen. In dit geval stond de lamp iets te ver aan de zijkant en heb ik hem nog wat verder naar voren gezet. En ik heb er een reflectieschermpje bijgezet om nog net wat meer licht in de hals te laten reflecteren. (overigens, rechts hing een groot wit stuk zeil wat voor een algemene reflectie zorgde)
En dan kan de badjas uit en zijn we bijna zover. Het was toen nog zaak om de witte doek om haar middel te draperen.
Dit is ook moeilijker dan het lijkt. Hij moet vast genoeg zitten dat ie niet afzakt, maar wel los blijven ogen. Klemmetjes aan de achterkant houden het een en ander bij elkaar. Maar de eerste wikkelingen waren veel te strak. En dan moet het nog een keer, en nog een keer. En nog een keer. Net zolang totdat het zit zoals ik het voor ogen heb.
En dan is het echt tijd om foto's te maken.
Ik laat het model om te beginnen een algemene pose aannemen. In dit geval was het model wat te klein vergeleken met de tafel, dus er werd nog een verhoging bijgeregeld. Maar vanuit die algemene pose ga ik aan het werk.
Ik heb bepaalde dingen voor ogen en langzaam stuur ik daar naar toe. Hoofd een beetje meer die kant uit, stukje terug. Foto. Hoofd zo houden, hand een beetje meer naar je borst. Foto. Nog een beetje meer. Foto. En zo werk ik langzaam in een foto of 4/5 toe naar een houding die ik mooi vind. Uiteindelijk geeft dat een foto of 80 met diverse poses.
Samen met het model ga ik dan zitten en kijken we door alle foto's. Stiekem selecteer ik dan al een beetje. En ik laat vervolgens ook het model selecteren. Daar komen een aantal algemene keuzes uit. Die gaan dan zo al door naar de volgende ronde. Samen kijken we dan nog naar de keuzes die we niet met elkaar gemeen hadden. En daar praten we over. Ik wil weten waarom zij bepaalde foto's wel heeft gekozen en ik wil weten waarom ze bepaalde foto's van mij niet heeft gekozen. Daar komen er in het algemeen dan nog een paar extra uit.
In dit geval bleven er 10 foto's met verschillende poses over. Daarvan viel er nog eentje af omdat deze buiten de scherpte viel en met de overgebleven 9 ga ik aan de slag.
Het bewerken is toch ook altijd nog wel redelijk intensief. Daar ben ik ook een goede anderhalve dag mee zoet.
Een foto wordt in eerste instantie opgeschoond. Hier en daar zit nog wel een vouw in het doek (ondanks dat ik in de studio een strijkplank en strijkbout heb) maar ook oneffenheden in de huid zoals hier en daar een puistje of een vlekje werk ik weg. Moedervlekken ben ik vaak ook allergisch voor. En in dit geval had het model ook een tatoo onder haar borst. Tatoos en piercings vraag ik op voorhand al of dat weggeshopt mag worden. Zo niet, dan gaat het allemaal niet door. Moedervlekjes vraag ik na de shoot. Vaak hebben ze er nul problemen mee, maar er zijn er die een enkel moedervlekje nogal typerend vinden en dat willen blijven behouden. Dat respecteer ik dan.
Qua vormen doe ik praktisch niets. Ik maak met dit soort werk geen borsten groter of kleiner, of de heupen breder of smaller. Soms wil ik nog wel eens de aansluiting van schouder naar hals wat indrukken, maar in dit geval niet.
En ik bepaal alvast hoe de definitieve uitsnede gaat worden. (dit met een extra laag bovenop waar ik een selectiekader in maak)
Als de foto is opgekuist begint er een spel van lagen. Praktisch alle losse dingen krijgen een beurt. De huid wordt apart bewerkt, maar ook de schedel, de roos, de lendedoek en al het andere. In dit geval is de lendedoek bijvoorbeeld een beetje grauwer gemaakt. En de blauwe hangende doek is wat opgehaald. Op die manier komt er een betere balans in. Die balans is er natuurlijk al grotendeels in het origineel. Maar met nabewerking kun je die toch nog beter accentueren.
Wanneer alle correcties zijn uitgevoerd en de foto heeft een balans die ik goed vind, dan ga ik aan de algemene toning werken. Soms is dat veel werk, maar in dit geval niet. Vaak bij gekleurde en belichte achtergronden is dat meer werk.
In totaal bevat deze foto 34 (aanpassings)lagen boven op de oorspronkelijke. Dat is ongeveer wel gemiddeld voor iets als dit. Klinkt veel, maar in bijvoorbeeld zoiets als het hangende doek rechtsboven zitten er al drie in. Het tikt al snel aan.
Denk nu niet dat ik alles in Photoshop rechtbrei, een goed origineel blijft het belangrijkste natuurlijk. Maar je maakt de foto in Photoshop wel compleet. Uiteindelijk blijft er een psd over van in dit geval bijna 300mb. Dat is het voordeel van aanpassingslagen in plaats van gewoon niet lagen; je bestandgrootte ontploft niet meteen.
Ik laat overigens niet het origineel zien, ook niet via pb.
Overigens; het walmpje boven de kaars is er naderhand in gezet. Het is een essentiëel symbool in de foto. Een net gedoofde kaars is een echt Vanitas-symbool.
Maar ik wil dit soort dingen niet in het origineel doen. Buiten het belangrijkste feit dat doeken en vuur niet de beste combinatie zijn als het gaat om de veiligheid, is het zonde als de pose goed is en het walmpje niet. Of andersom. Naderhand heb ik de kaars nog even los voor een zwarte achtergrond gezet en een tiental foto's van walmpjes gemaakt. Op deze manier had ik een ruime selectie. De walm werd boven de kaars gezet en omdat de achtergrond zwart was, is met het zetten van de laag op de modus 'lichter' (wat al het zwart transparant maakt) dat zo gepiept. Zo'n walm is zo instabiel dat ik dat niet in het origineel voor elkaar krijg. En het aspect veiligheid vind ik ook erg belangrijk.
En dan laat ik het liggen. Even rusten. Gewoon een stapje terug doen.
Later kijk ik er dan nog een keer naar. Is er nog een schaduw die toch net te donker is. Is er nog iets anders wat net iets meer of minder aandacht mag hebben.
Wanneer ik tevreden ben, dan stuur ik alles naar het model zodat die er ook nog eens naar kan kijken. Soms komen daar nog wat opmerkingen van terug. En daarna gaat alles naar de visagiste en mag ook die haar licht er nog over laten schijnen. Als ook die nog enkele opmerkingen heeft, dan pas ik die eventueel nog aan. Overigens, als ik het daar niet mee eens ben, dan doe ik dat niet hoor. Zo wilde de visagiste het doek nog donkerder, maar ik vond het zo goed en dan blijft het zo.
En dan kan de foto op EOS-Digitaal.
Dan is ie ook klaar in mijn ogen. Natuurlijk kan er na verloop van tijd ergens in mijn hoofd nog wel eens wat 'verkeerd' zitten. Maar in de regel doe ik daar niets meer aan. Ik neem het mee naar de volgende shoot. Je moet ook dingen af kunnen sluiten en niet eeuwig aan een foto willen blijven werken. Een foto blijft toch een momentopname.
( Volgens mij was dat ook concreet je vraag, sorrty, het verhaal werd ietsjes langer
)